(Last Updated On: )

Czy wszystkie punkty zawarte na umowie czy zleceniu są zgodne z prawem?

Własna firma to bardzo duża odpowiedzialność, dlatego nie każdy zakłada własny biznes. Innymi słowy nie każdy ma głowę do interesów. Przyszły pracodawca musi zadbać o dobór pracowników, zwrócić uwagę na relacje, jakie panują między nimi. Będąc sobie „sterem, żeglarzem, okrętem” musimy pamiętać, że wszystko zależy od nas!

Bardzo często zlecenia spedycyjne zawierają zapis określony jako „klauzula o zakazie konkurencji” czy „klauzula ochrony klienta”, której treść mniej więcej wygląda tak:

„Przewoźnik zobowiązuje się pod rygorem kary umownej w wysokości 300.000 euro nie prowadzić żadnych rozmów i negocjacji z kontrahentami zleceniodawcy podczas i po realizacji niniejszego zlecenia, dotyczących lub rzutujących na rozwiązanie i wykonywanie umów już zawartych między zleceniodawcą i jego kontrahentami”.

 

Czemu służy zabezpieczenie w postaci klauzuli zakazu konkurencji?

Obwarowanie zlecania wpisem o zakazie konkurencji ma na celu powstrzymanie przewoźnika lub podwykonawcy od prowadzenia działalności z kontrahentem spedytora. Zapis jest dopuszczalny oraz zgodny z prawem na podstawie art. 353 kodeksu cywilnego

 

Czy zakaz konkurencji wygasa wraz z ustaniem świadczenia pracy?

Kodeks pracy nie reguluje kwestii „zakazu konkurencji” w zleceniach spedycyjnych. Ta kwestia jest regulowana przez prawo cywilne zgodne z zasadą swobody umów (Kodeks cywilny art. 353[1]).

Wytyczne zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy odnoszą się tylko do umów o pracę (Kodeks pracy art. 101[2] ). Zapis jest wiążący jedynie przy propozycji stosownego odszkodowania.

 

Na co powinniśmy zwrócić uwagę przy tego rodzaju klauzuli?

Aby rodzaj zapisu był wiążący, musi zawierać szereg wymogów:

1. należy precyzyjnie wskazać przedmiot zakazu oraz okres w jakim owa klauzula ma obowiązywać. Nie można nadmiernie ograniczyć pracownika (zleceniobiorcy), możliwością podjęcia innej pracy. Jest to ograniczenie wolności wyboru i wykonywania zawodu (Konstytucja RP art. 65 ust. 1) oraz wolności działalności gospodarczej (Konstytucja RP art. 20)
2. określić skutki naruszenia zakazu konkurencji np. kara umowna. Zgodnie z art. 484§2 kodeksu cywilnego, kara nie może być zbyt wygórowana (powinna odpowiadać potencjalnej szkodzie, jaką poniósł zleceniodawca).

 

Zapisy, które naruszają zasady współżycia społecznego i wolność gospodarczą są odnotowywane i interpretowane przez Sądy np. :

Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 8 maja 2013r. (sygn. akt IX GC 539/12) oraz Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 marca 2013r. (I ACa 174/13). Oba Sądy uznały w rozstrzyganych przez siebie sprawach zastrzeżenie zakazu konkurencji w zleceniu transportowym.

 

Przykłady niedozwolonych klauzul umownych w zleceniu spedycyjnym w orzecznictwie sądowym:

1. Zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia przewoźnika karą umowną w wysokości od 10 do 100 procent przewoźnego (1)
2. Zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia przewoźnika karą umowną w wysokości co najmniej 25 procent przewoźnego (2)
3. Zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia przewoźnika karą umowną w wysokości 100 procent przewoźnego, niezależnie od przyczyny niewykonania umowy
4. W przypadku zwłoki przewoźnika, zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia firmy transportowej karą umowną w wysokości 100 procent wartości przesyłki
5. Zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia przewoźnika karą umowną w przypadku przyjęcia przez firmę transportową zlecenia do realizacji celem powierzenia go podmiotom trzecim w wysokości przewoźnego
6. Zleceniodawca uprawniony będzie do obciążenia przewoźnika karą umowną w przypadku anulacji umowy przez firmę transportową

 

Tworząc wzór zlecenia transportowego, warto umieścić w nim stosowne obwarowanie zakazujące działalności konkurencyjnej. Taki zapis, to jeden ze skuteczniejszych sposobów przed utratą klientów, spowodowany nieuczciwymi praktykami. Natomiast klauzula „na siłę” wpisana do każdego zlecenia spedycyjnego nie przyniesie oczekiwanego efektu. Warto pomyśleć nad stosowaniem wszelkiego rodzaju ograniczeń. Treść klauzuli jak najbardziej powinna chronić przed utratą klientów, ale takich, na których nam zleży. Powinna również chronić przed takimi przewoźnikami, którzy mogą stanowić zagrożenie.

(1) http://www.transportoweprawo.pl/2013/kara-umowna-musi-byc-precyzyjnie-okreslona

(2) http://www.transportoweprawo.pl/2013/kara-umowna-musi-byc-precyzyjnie-okreslona