Odpowiedzialność przewoźnika a ubytek w ładunku

(Last Updated On: )
3.7/5 - (9 votes)

Kiedy przewoźnik może uniknąć odpowiedzialności za ubytek ładunku?

Przewoźnik ponosi odpowiedzialność za ubytki powstałe podczas transportu ładunku. Jak wiadomo ubytek może nie wpływać na wartość i jakość ogólną przesyłki, jednak i tak odbiorca może wystosować roszczenie wobec przewoźnika. Warto zatem wiedzieć, kiedy domaganie się odszkodowania będzie zasadne, a kiedy można go uniknąć.

ubytki ładunku

Przepisy określają tak zwane ubytki naturalne.

Dochodzi do nich w wyniku właściwości chemicznych, biologicznych i fizycznych przewożonych ładunków. Wskutek oddziaływań na ładunek podczas przewozu i ich charakterystyki może dochodzić do ulatniania, parowania, wysuszenia, fermentacji, czy nawet wnikania w ściany opakowania, co ma bezpośrednio wpływ na ilość przewożonego ładunku.

Prawo przewozowe uwzględniło takie sytuacje i zgodnie z artykułem 67 ustęp 1. tejże ustawy ustalono, że w momencie, kiedy ładunek traci swoją masę w wyniku właściwości, wówczas przewoźnik ponosi odpowiedzialność tylko w momencie przekroczenia ubytku od normy określonej osobnymi przepisami ze względu na rodzaj ładunku.

Jeśli zaś chodzi o zapisy w CMR obowiązującej w transporcie międzynarodowym, to wówczas zgodnie z artykułem 17 ustęp 4d przewoźnik nie ponosi odpowiedzialności za szkody, które są wynikiem właściwości towaru, a które mogą spowodować całkowite lub częściowe zaginięcie towaru, czy też jego uszkodzenie przede wszystkim wskutek wycieku, wyschnięcia czy normalnego ubytku. W przypadku transportu międzynarodowego nie obowiązują normy ubytków, o których mowa na gruncie przewozów krajowych. Taki zapis daje przewoźnikowi możliwość uniknięcia odpowiedzialności w przypadku częściowego zaginięcia towaru, co więcej nie musi on nawet udowadniać, że ubytek jest wynikiem naturalnych właściwości towaru. Wystarczy ustalenie, że do ubytku mogło dojść wyłącznie wskutek tych właściwości.

Przewoźnik uniknie również odpowiedzialności za ubytek w przesyłce w momencie, kiedy ich masa czy liczba sztuk nie została przez przewoźnika sprawdzona przy nadaniu, zaś sama przesyłka została do niego dostarczona bez śladów naruszenia ładunku. Taka sytuacja może mieć miejsce, gdy ładunek dostarczony został i przewożony będzie w kontenerze zabezpieczonym z nienaruszoną plombom nadawcy. Należy wrócić szczególną uwagę na nienaruszenie plomby kontenera, w przypadku, kiedy możliwe jest stwierdzenie śladów naruszenia odpowiedzialność w momencie stwierdzenia ubytku ponosić będzie przewoźnik.

Poniżej przedstawiamy wybrane normy ubytków, które uznaje się za naturalne.

Normy ubytków paliw podczas transportu ładunku cysterną

Norma ubytku:

  • benzyny silnikowej przewożonej do 50 km wynosi w okresie zimowy 0,080%, zaś letnim 0,100%. Jeśli przewozimy do 100 km, wówczas norma wynosi w okresie zimowych 0,100%, zaś letnim 0,150%, natomiast powyżej 200 km odpowiednio 0,180% i 0,200%.
  • benzyny lotniczej, benzoli, izooktanu technicznego, benzyny ekstrakcyjnej, aptecznej i do lamp górniczych przewożonej do 50 km wynosi w okresie zimowy 0,020%, zaś letnim 0,030%. Jeśli przewozimy do 100 km, wówczas norma wynosi w okresie zimowych 0,050%, zaś letnim 0,080%, natomiast powyżej 200 km odpowiednio 0,090% i 0,130%.
  • oleju opałowego przewożonego do 200 km wynosi w okresie zimowy 0,050%, zaś letnim 0,080%, natomiast powyżej 200 km odpowiednio 0,070% i 0,090%.

Normy ubytków produktów akcyzowych podczas transportu drogowego

Norma ubytku:

  • alkoholu etylowego w cysternie wynosi 0,10%, w innych naczyniach służących do transportu 0.04% za każdy dzień przewozu
  • napojów spirytusowych oraz spirytusu w butelkach wynosi 0,04% liczony od objętności alkoholu etylowego 100% vol.
  • piwa w puszkach lub butelkach 0.04%, natomiast przy przewozie cysterną w zależności od ilości załadunku (0,30%) czy wyładunku (0,30%), przewoźnika obowiązuje norma przewozu, która wynosi 0,20% od ilości nadanej.
  • wina – obowiązują te same normy, co w przypadku piwa – jw.

W Polsce trudno o przepisy jednoznacznie określające ubytki naturalne. Przy przewozie ładunków, których właściwości mogą prowadzić do tego rodzaju ubytku warto poszukać odpowiednich norm.