Czym jest spedycja a czym pośrednictwo przy przewozie rzeczy i czy są one tożsame?
Zgodnie z ustawą o transporcie drogowym wykonywanie transportu drogowego to podejmowanie i prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób lub rzeczy pojazdami samochodowymi oraz pośrednictwo przy przewozie rzeczy. Jednakże ustawa nie precyzuje dokładnie na czym polega owe pośrednictwo przy przewozie rzeczy, ani też nie wyjaśnia czym jest spedycja. Wiele osób w branży nie uważa zatem tych pojęć za tożsame. Czy istnieją zatem różnice między pośrednictwem a spedycją?
Co to jest pośrednictwo w transporcie?
Pośrednictwo należy do kategorii umów nieznanych, gdyż w polskim kodeksie cywilnym nie ma żadnych szczególnych przepisów regulujących tę formę umowy. Można uznać, że pośrednictwo ma charakter kojarzenia kontrahentów transakcji handlowych za sprawą osoby trzeciej. Osoba ta ma za zadanie doprowadzić do porozumienia lub załatwienia określonych spraw pomiędzy stronami. Zakres usług pośrednika może być naprawdę bardo szeroki. Do zadań pośrednika należy najczęściej wyszukanie właściwego partnera, komunikowanie ze sobą obu stron, przekazywanie ofert i warunków umowy, negocjacje, przygotowanie odpowiednich dokumentów.
Panuje pogląd, że pośrednictwo przy przewozie rzeczy dotyczy jedynie przewoźników wykonujących przewozy poprzez podwykonawców (przewoźników umownych). Jednakże interpretacja ta jest niewłaściwa, gdyż zgodnie z prawem odpowiedzialność za działanie lub zaniechanie działania przez podwykonawcę zawsze ponosi wykonawca na zasadzie ryzyka (konwencja CMR, prawo przewozowe).
Czym jest spedycja?
Jak już wspomniano wcześniej zarówno pośrednictwo, jak i spedycja nie posiadają definicji prawnej, gdyż pojęcia te nie zostały zdefiniowane w przepisach polskiego prawa. W związku z tym przyjmuje się, że spedycja to działalność polegająca na organizowaniu przewozu ładunków na zlecenie osoby prawnej lub fizycznej i na wykonaniu niezbędnej grupy czynności dodatkowych podczas przesyłania i odbierania towarów, wynikających ze specyfiki zlecenia. Spedycją właściwą nazywane są czynności wykonywane przez spedytora; a więc przyjmowanie zleceń spedycyjnych, udzielanie porad, wybór środka transportu, zawieranie umów przewozowych, ubezpieczenie towaru, przygotowanie dokumentacji transportowej, odbiór ładunku od nadawcy, przygotowanie do przewozu, nadanie przesyłki, odbiór przesyłki, odprawa celna i przekazanie towaru odbiorcy. Z kolei czynności organizowane przez spedytora to czynności przemieszczania oraz czynności dodatkowe. Spedytor staje się wówczas odpowiedzialny za dowóz, odwóz, przewóz, załadunek, wyładunek, przeładunek, składowanie, podjęcie należności za przesyłkę, przeprowadzenie cesji praw i sprzedaż przesyłki.
Spedycją może być także przewóz i dostawa towarów wykonane przez przedsiębiorstwo transportowe.
Podobieństwa
Zakres wykonywanej działalności przez spedytora i pośrednika przy przewozie rzeczy jest bardzo podobny. Nawet przepisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej (Polska Klasyfikacja Działalności PKD) utożsamiają znaczenie spedycji i pośrednictwa przy przewozie rzeczy.
Także zgodnie z określeniem użytym w ustawie o transporcie drogowym (art.4): transport drogowy to krajowy transport drogowy lub międzynarodowy transport drogowy, który obejmuje także każdy przejazd drogowy wykonywany przez przedsiębiorcę pomocniczo w stosunku do działalności gospodarczej oraz działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy. Można zatem uznać, że prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy jest zbieżne z prowadzeniem działalności w zakresie spedycji.
Bardzo często niestety jeszcze mylnie interpretuje się prawo twierdząc, że spedycja nie jest równoznaczna z pojęciem sformułowanym w ustawie o transporcie drogowym, lecz ma swoją ściśle określoną strukturę opisaną w Kodeksie cywilnym.
Uwaga!!! Działalność gospodarcza polegająca na pośredniczeniu w przewozie rzeczy wymaga uzyskania odpowiedniej licencji. Jednakże przedsiębiorca ubiegający się o nią nie musi spełniać wymogów dotyczących posiadania przez kierowców świadectw kwalifikacji określonych przepisami prawa o ruchu drogowym, braku skazania prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa umyślne przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji lub mieniu oraz wiarygodności dokumentów.
Podsumowując
Działalność spedycyjna pokrywa się z zakresem pośrednictwa przy przewozie rzeczy. Wynika to bezpośrednio z ustawy o transporcie drogowym (art. 5 ust. 1). Pośrednik jest tożsamy ze spedytorem i dlatego też termin ten został właściwie użyty (ustawa nie posługuje się określeniem ?spedycja?, jedynie jej zamiennikiem). W powyższej ustawie określono także postanowienia, które regulują uprawnienia podmiotu do wykonywania pośrednictwa przy przewozie rzeczy oraz sankcje za ich brak.
Należy pamiętać także, że gdy pośrednik (spedytor) staje się przewoźnikiem umownym, wstępując w stosunek umowy przewozu, ponosi odpowiedzialność jak przewoźnik.
Informacja za www.tslbiznes.pl, ustawa z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym
Napisz komentarz