Akty prawne stosowane w działalności spedycyjnej
Podawanych jest wiele definicji firm zajmujących się organizacją dostaw towarów. Wyodrębnienie spedycji jako oddzielnej działalność gospodarczej wymagało pewnych etapów. Najpierw nastąpiło rozdzielenie czynności transportowych od handlowych. Później z działalności transportowej wyłoniła się działalność spedycyjna. Zmiany związane z wejściem Polski do Unii Europejskiej spowodowały spory rozwój sektora spedycyjnego w naszym kraju.
Platformy transportowe są bardzo ważnym źródłem pozyskiwania zleceń, dają spedytorom nieograniczony dostęp do ładunków i przewoźników. To spowodowało, że w ciągu ostatnich lat powstało mnóstwo mniejszych lub większych działalności tego typu.
Podstawowym uprawnieniem w celu prowadzenia działalność spedycyjnej jest posiadanie licencji na wykonywanie transportu drogowego w zakresie pośrednictwa przy przewozie rzeczy (na podstawie art. 7 ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2013r. poz. 1414 z późn. zm”)
Rozpoczynając działalność gospodarczą- spedytor wybierając formę prawną nie ma większych ograniczeń. Może zarejestrować podmiot w formie:
- jednoosobowej działalność gospodarczej
- spółki cywilnej, spółki jawnej
- spółki komandytowej, komandytowo- akcyjnej
- spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej
O wyodrębnieniu spedycji, jako samodzielnej działalność gospodarczej świadczy istniejąca organizacja Międzynarodowa Federacja Zrzeszeń Spedytorów (FIATA), której zadaniem jest ochrona i reprezentowanie interesów zawodowych spedytorów oraz dbałość o wysoką jakość usług świadczonych przez jej członków.
Prawa i obowiązki spedytorów są określone przede wszystkim postanowieniami zawartych umów. Zlecenia spedycyjne są objęte swobodą umów, co oznacza, że mogą one praktycznie dowolnie kształtować stosunki między stronami. Trzeba jednak pamiętać, że postanowienia te nie mogą być sprzeczne z ustawą lub zasadami współżycia społecznego bądź mieć na celu obejście ustawy.
Istotne akty prawne stosowane w działalności spedycyjnej, gdyż obowiązki wynikające wprost z umowy nie są jedynymi, które dotyczą spedytorów
- Podstawowa regulacja prawna dla działalności spedycyjnej to ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. kodeks cywilny (Dz. U. z 1964r., nr 16, poz. 93 z póź. zm.)
Kwestie dotyczące umów opisuje art. 794 i kolejne. Wymieniony artykuł 794 zawiera opis o treści- „przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z przewozem”, przy czym może on występować w imieniu własnym albo w imieniu dającego zlecenie. Pełna treść ustawy zamieszczona jest w Internetowym Systemie Aktów Prawnych http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19640160093
- Inny kluczowy dokument to Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne ( w skrócie OPWS), opracowane przez Polską Izbę Spedycji i Logistyki (skrót PISiL). Informacje dotyczące organizacji są wyjaśnione na http://pisil.pl/bip/statut-prawny/
Korzystając z regulacji OPWS, spedytor w maksymalny sposób wykorzystuje prawa mu przysługujące. Warunkiem niezbędnym do rozpatrywania sprawy w oparciu o OPWS jest wpisanie tego zastrzeżenia w zleceniu/ umowie (za granicą popularne jest wykorzystywanie tego typu warunków). Wspomniana regulacja nie jest przepisem prawnym, jest to tak zwany wzorzec umowny.
Warunki definiowane przez OPWS to między innymi:
- ogólne powinności spedytora
- warunki zawierania i wykonywania umowy spedycyjnej
- odpowiedzialność spedytora za szkodę
- ograniczenia odpowiedzialności w stosunku do zleceniodawcy
Szczegóły są dostępna na http://latis.pl/doc/opws.pdf
Zakres odpowiedzialność spedytora w znacznej mierze jest uwarunkowany postanowieniami umowy, a także starannością przy wyborze podwykonawców.
Dbałość spedytorów o prawidłowe zawieranie zleceń jest różna. Przejęty również przez przewoźników „pęd transportowy” dopełnia reszty. Zazwyczaj przyjmuje się, że przewoźnik wiedział jakie są warunki umowy, ale czy naprawdę wiedział?
Najważniejsza (w każdej gałęzi gospodarki) jest staranność, a spedytor powinien szczególnie się nią kierować przy wyborze podwykonawców i zadbać o interes zlecającego. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 27 stycznia 2004 r. (sygn. akt II CK 389/02, Biuletyn SN 2004/6/8) należytą staranność spedytor zachowa, jeśli wykaże on, że przekazał zlecenie przewoźnikowi, którego profesjonalizm i jakość świadczonych usług nie budziły zastrzeżeń.
Natomiast zgodnie z art. 801 kodeksu cywilnego, odszkodowanie za utratę lub uszkodzenie przesyłki (w czasie od jej przyjęcia, aż do wydania przewoźnikowi) nie może przewyższać zwykłej wartości przesyłki, chyba, że szkoda powstała z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa spedytora.
Rozporządzenie Ministra Finansów z 25 marca 2004 r. w sprawie wysokości maksymalnych norm dopuszczalnych ubytków niektórych wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, a także szczegółowych zasad i terminów ogłaszania norm dopuszczalnych ubytków oraz norm zużycia takich wyrobów (Dz.U. Nr 63, poz. 585), określa wielkość ubytków nieprzekraczających granic ustalonych, za które spedytor nie ponosi odpowiedzialności. Treść rozporządzenia jest dostępna na http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU20040630585
Zadaniem spedytora jest wykonywanie swoich czynności zgodnie z przyjętym zleceniem. Jeśli zachodzi konieczność podjęcia działań objętych umową, spedytor powinien kierować się dobrem towaru, zachowaniem należytej staranności oraz obowiązującymi przepisami prawa.
W zależności od branży w której działamy, musimy w pierwszej kolejności posiadać wszelkie potrzebne zezwolenia, aby pracować sprawnie i co najważniejsze legalnie.
Drugą, ale równie ważną kwestią jest budowanie wizerunku przedsiębiorstwa, poprzez kładzenie nacisku na profesjonalizm i najwyższą jakość świadczonych usług.
Kolejna sprawa bezpośrednio dotyczy spedytora (pracownika). Jeśli myślimy o „spedytorze przez duże S”, zazwyczaj myślimy o osobie doświadczonej, zdolnej do szybkich i trafnych decyzji, która poprzez doświadczenie stawiała czoła niejednej kryzysowej sytuacji, znającej rynek i jego kaprysy oraz świetnie radzącą sobie w kontaktach z przewoźnikami oraz klientami. Niemniej jednak, zanim spedytor osiągnie „duże S” czeka go długa droga.
Napisz komentarz