Jednolity Plik Kontrolny i Centralny Rejestr Faktur – sposób na uszczelnienie systemu podatkowego.
Elektroniczne rozliczenia z fiskusem.
- Co to jest Jednolity Plik Kontrolny?
- Kto i od kiedy ma się rozliczać przy pomocy JPK?
- Jak to zrobić?
- Czym jest Centralny Rejestr Faktur?
- Możliwe rozwiązania.
- Jakie CRF rodzi zagrożenia?
- Podsumowanie.
Wraz ze zmianami w obrębie podatku VAT wprowadzonymi nowelizacją jeszcze z 2015 r. od lipca 2016 roku rozpoczął się proces przechodzenia podmiotów gospodarczych na elektroniczne prowadzenie rozliczeń z fiskusem w zakresie VAT. W tym celu powstał Jednolity Plik Kontrolny. W planach jest także utworzenie struktury gromadzącej dane z pojedynczych faktur i ułatwiającej ich analizę – mowa o Centralnym Rejestrze Faktur.
Jednolity Plik Kontrolny według art. 193a §1 i 2 ordynacji podatkowej jest to „struktura logiczna postaci elektronicznych ksiąg podatkowych”, czyli określona forma ewidencji, która ma elektroniczną postać. Chodzi o stworzenie takiego jednolitego formatu przesyłania informacji, który pozwoli w bardziej efektywny sposób gromadzić, przechowywać i analizować dane.
Ustawodawca podzielił przedsiębiorców na 4 grupy i wprowadził dla nich odpowiednie okresy przejściowe odnośnie struktur JPK. Dla rozliczeń VAT będą to mianowicie:
- dla dużych przedsiębiorców JPK_VAT obowiązuje od 1 lipca 2016 r.
- dla średnich przedsiębiorców JPK_VAT obowiązuje od 1 stycznia 2017 r.
- dla małych przedsiębiorców JPK_VAT obowiązuje od 1 stycznia 2017 r.
- dla mikroprzedsiębiorców JPK_VAT obowiązuje od 1 stycznia 2018 r.
Kwalifikacja tych czterech grup przedsiębiorców jest oparta na dwóch parametrach:
- roczna średnia liczba pracowników (w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych), może być ona w wyniku uwzględnienia w wyliczeniach niepełnych etatów wartością wyrażaną ułamkiem
- obroty netto w co najmniej jednym z ostatnich dwóch lat obrotowych
Przekroczenie jednego z nich powoduje kwalifikację do następnej w kolejności grupy.
- Mikroprzedsiębiorca zatrudnia od 0 do 9,99 osób, a jego obroty nie przekraczają 2 mln EURO.
- Mały przedsiębiorca zatrudnia od 10 do 49,99 osób, a jego obroty wynoszą do 10 mln EURO.
- Średni przedsiębiorca zatrudnia od 50 do 249,99 osób, a jego obroty wynoszą do 50 mln euro.
- Duży przedsiębiorca zatrudnia od 250 osób w górę, a jego obroty przekraczają 50 mln EURO.
Kwestia odpowiedniej kwalifikacji znajduje się w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej.
Ministerstwo Finansów udostępniło aplikację Klient JPK (http://www.mf.gov.pl/kontrola-skarbowa/dzialalnosc/jednolity-plik-kontrolny/-/asset_publisher/2NoO/content/aplikacja-kliencka-do-wysylania-plikow-jpk). Przy jej pomocy można stworzyć i wysłać JPK do systemu Ministerstwa.
Ważne! Do wysłania JPK konieczne jest posiadanie podpisu kwalifikowanego.
Ministerstwo Finansów udostępniło również pod tym adresem: http://www.mf.gov.pl/documents/764034/5134536/Manual_obs%C5%82ugi_JPK_1.pdf instrukcję jak korzystać z aplikacji.
Natomiast pod tym adresem (http://www.mf.gov.pl/documents/764034/5134536/Broszura-JPK_VAT%282%29.pdf) można znaleźć opis struktury logicznej JPK_VAT, czyli opis tego jak ma wyglądać ewidencja dla podatku od towarów i usług w ramach JPK_VAT.
W czerwcu 2016 r. powstała spółka celowa Aplikacje Kryzysowe sp. z o. o. Ma ona za zadanie, na podstawie ustawy o szczególnych zasadach wykonywania niektórych zadań z zakresu informatyzacji działalności organów administracji podatkowej, Służby Celnej i kontroli skarbowej, utworzyć centralnym system, który ma gromadzić, przechowywać, ale także umożliwiać analizę zebranych w systemie danych. Ma to przybrać postać Centralnego Rejestru Faktur. Według rządowych planów mają tam trafiać wszystkie faktury wystawione przez podatników.
Podejść do rozwiązań technicznych jest kilka. Może to być np. dedykowana platforma poprzez którą podatnik będzie wystawiał fakturę, która będzie trafiać do bazy ministerstwa oraz do adresata faktury. Możliwe jest również powiązanie tych danych z JPK, tak, aby ułatwić działania kontrolne fiskusowi. Może być to także kwestia funkcjonalności oprogramowania, które aktualnie posiada przedsiębiorca lub, tak jak się to już dzieje w przypadku JPK, aplikacji udostępnionej przez ministerstwo. Każde z tych rozwiązań zakłada jednak tą samą rzecz: ten sam standard wymiany dokumentów – konkretnie faktur.
Funkcjonujący obecnie format PDF to nie dane, które potem może użytkować oprogramowanie. To obraz dokumentu, który potem i tak trzeba manualnie wprowadzić do aplikacji. Centralny Rejestr Faktur jako krajowe repozytorium spowoduje szeroko zakrojoną automatyzację wielu operacji księgowych, a także ułatwi wymianę informacji pomiędzy przedsiębiorstwami, jak również fiskusem. Jest to niewątpliwy plus takiego rozwiązania, ale pomysł gromadzenia tak dużej liczby niezwykle cennych informacji w planowanej przez rząd formie rodzi pewne niebezpieczeństwa.
Pomysł wprowadzenia centralnego rejestru nie jest odosobniony. System taki działa od 2013 r. w Portugalii zwiększając ściągalność podatku VAT, a tym samym wpływy do budżetu państwa. W 2015 r. podobne rozwiązania zastosowały Czechy i Słowacja. Jest to niewątpliwie korzystne dla interesu publicznego. Ustawodawca ma zatem na celu zwiększenie ilości środków spływających do publicznej kasy poprzez uszczelnienie systemu podatkowego. Jednak ustawa z kwietnia 2016 r. na której mocy powołano spółkę Aplikacje Kryzysowe daje jej pewne uprawnienia, które mogą budzić obawy. Chodzi o art. 16, a szczególnie o art. 17 ustawy.
Pierwszy artykuł mówi o tym, że „W celu wykonywania zadań spółki spółka celowa może uzyskiwać dane z systemów teleinformatycznych ministra właściwego do spraw finansów publicznych, organów administracji podatkowej, Służby Celnej oraz kontroli skarbowej.”. Problem polega na tym, że może to robić zawierając umowy z tymi podmiotami bez konieczności każdorazowego składania wniosków o udostępnienie danych (art.16 ust. 2). Dodatkowo spółka będzie miała dostęp do danych osobowych, a także m. in. zbiorów danych izb rozliczeniowych tworzonych na podstawie art. 67 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe.
Co więcej na podstawie art. 17 wymienionej wcześniej ustawy „W celu wykonywania zadań spółki spółka celowa może przetwarzać dane osobowe bez wiedzy i zgody osoby, której te dane dotyczą.”. W związku z takimi uprawnieniami nasuwa się wiele pytań dotyczących ochrony danych w kontekście po pierwsze nadużyć urzędniczych, po drugie tego, kto będzie miał do nich dostęp fizycznie, jaki będzie miał status, no i oczywiście nagromadzenie tak istotnych informacji rodzi dalsze pytania o bezpieczeństwo informatyczne. Hakerzy zapewne będą starali się zyskać dostęp do bazy danych, którą można wykorzystać dla osiągnięcia korzyści majątkowych.
W związku z powyższym pojawiają się głosy, po co urzędnikom tak szeroki dostęp do danych odnośnie działalności przedsiębiorców. Czy nie lepiej stworzyć system gromadzący dane tylko odnośnie tych transakcji, na podstawie których podatnik domaga się zwrotu podatku VAT? System powinien być tak skonstruowany, aby dane objęte tajemnicą chronioną prawem nie miały szans dostać się w niepowołane ręce. Zatem mechanizmy powinny zakładać jedynie dostęp do niezbędnych dla konkretnej kontroli danych.
Pozostaje jeszcze jedno pytanie dotyczące możliwości technicznych przy gromadzeniu tak ogromnej ilości informacji i ich przetwarzania. Doświadczenie podpowiada, że w zakresie państwowych inicjatyw informatycznych nie możemy pochwalić się sukcesami…
Zarówno Jednolity Plik Kontrolny, jak i Centralny Rejestr Faktur mają za zadanie zwiększyć skuteczność służb podatkowych odnośnie pozyskiwania należnego państwu podatku VAT. Chodzi szczególnie o wyeliminowanie tzw. przestępstw karuzelowych oraz innych patologii związanych z wyłudzeniami VAT. Cel jest szczytny, warto jednak zastanowić się czy poziom dostępu do informacji jest adekwatny do potrzeb. Innym aspektem poruszanych kwestii jest wpisanie się proponowanych zmian w ogólny proces cyfryzacji dostrzegalny w niemal każdym aspekcie działalności gospodarczej. Niewątpliwie znalezienie ujednoliconego formatu pozwalającego na przesyłanie i implementację danych do systemów informatycznych stosowanych w przedsiębiorstwach czy urzędach uprościłoby i ułatwiło funkcjonowanie tych podmiotów.
Źródła:
http://ksiegowosc.infor.pl/podatki/vat/faktura/748903,Centralny-Rejestr-Faktur-w-2017-r-czyli-upowszechnienie-efaktur.html
hhttp://www.rp.pl/VAT/311089992-Modzelewski-centralny-rejestr-tylko-dla-faktur-z-ktorych-zada-sie-zwrotu.html#ap-8
hhttp://www.mf.gov.pl/administracja-podatkowa/wiadomosci/komunikaty/-/asset_publisher/2UWl/content/nowy-obowiazek-dla-malych-i-srednich-przedsiebiorcow/pop_up?_101_INSTANCE_2UWl_viewMode=print
hhttp://podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/976944,coraz-blizej-centralnego-rejestru-faktur.html
hhttp://ksiegowosc.infor.pl/podatki/vat/faktura/747693,Centralny-Rejestr-Faktur-co-oznacza-dla-przedsiebiorcow.html
hhttp://orka.sejm.gov.pl/opinie8.nsf/nazwa/395_u/$file/395_u.pdf
hhttp://www.mf.gov.pl/documents/764034/5134536/Broszura-JPK_VAT%282%29.pdf
hhttp://www.mf.gov.pl/documents/764034/5134536/Manual_obs%C5%82ugi_JPK_1.pdf
hhttp://www.mf.gov.pl/kontrola-skarbowa/dzialalnosc/jednolity-plik-kontrolny/-/asset_publisher/2NoO/content/aplikacja-kliencka-do-wysylania-plikow-jpk
http://poradniktransportowy.pl/12/podatek-vat-w-transporcie-3-najwazniejsze-rzeczy-ktore-powinienes-wiedziec/
Napisz komentarz