Kontrola ITD na drodze- uprawnienia i zakres

(Last Updated On: )

Inspektorzy ITD mają możliwość skontrolowania samochodu na drodze w zakresie wykonywania transportu drogowego zgodnie z Ustawą o transporcie drogowym oraz w związku z ruchem drogowym zgodnie z Ustawą Prawo o ruchu drogowym. Uprawnienia ITD są bardzo szerokie a za łamanie przepisów grożą surowe kary. Należy pamiętać także, że kontrola na drodze zwykle trwa bardzo długo i obejmuje wiele ustaleń.

Uprawnienia inspektorów i zakres kontroli

Inspektorzy ITD podczas kontroli uprawnieni są do wstępu do pojazdu, kontroli wszelkich dokumentów, karty kierowcy, kontroli urządzeń pomiarowych (tachografów), używanego systemu radiowego, kontroli masy, nacisków osi i wymiarów pojazdu. Inspektorzy mogą wydać kierowcy polecenie opuszczenia pojazdu oraz samodzielnie pokierować kontrolowanym pojazdem żeby sprawdzić jego stan techniczny. Mają prawo wylegitymować kierowcę i inne osoby, dokonać oględzin i zabezpieczyć dowody, przesłuchać świadków (bez udziału strony), a nawet zastosować w szczególnych przypadkach środki przymusu bezpośredniego i broń palną.

Podczas kontroli inspektorzy mogą sprawdzić każdy element przewozu. Przede wszystkim są to dokumenty przewozowe związane z wykonywaniem transportu drogowego lub transportu na potrzeby własne, dokumenty związane z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego, wymagane licencje, odpowiednie zezwolenia lub formularz jazdy, dokumenty związane z przewożonym ładunkiem, świadectwo kierowcy, dokumenty dotyczące okresów prowadzenia pojazdów, obowiązkowych przerw oraz czasu odpoczynku kierowców, uiszczenie elektronicznej opłaty drogowej. Mają prawo sprawdzić także rodzaj używanego paliwa, skontrolować przestrzeganie zasad w transporcie towarów niebezpiecznych, transporcie odpadów i transporcie zwierząt.

W zakresie kontroli ruchu drogowego inspektorzy skupiają się nie tylko na przestrzeganiu prędkości na drodze. Mogą oni sprawdzać wymagane dokumenty w związku z kierowaniem pojazdem, przeprowadzić badanie kierowcy alkomatem, sprawdzić stan techniczny pojazdu lub zespołu pojazdów oraz wyposażenie pojazdu, skontrolować ładunek i zapisy tachografu. W razie stwierdzenia naruszeń mogą zatrzymać prawo jazdy, dowód rejestracyjny, pozwolenia czasowe i kartę kierowcy. Mają także obowiązek uniemożliwić kierowanie pojazdem osobie po użyciu alkoholu lub osobie nieposiadającej wymaganych dokumentów (w tym obowiązkowego ubezpieczenia OC), uniemożliwić kierowanie pojazdem, którego stan techniczny, masa lub nacisk osi oraz ładunek zagrażają bezpieczeństwu lub naruszają wymagania dotyczące ochrony środowiska. Dodatkowo inspektorzy są uprawnieni do usunięcia na koszt właściciela pojazdu, który zagraża bezpieczeństwu lub pozostawiono go w miejscu gdzie jest to zabronione i utrudnia ruch.

W tym zakresie inspektorom ITD przysługuje wiele uprawnień policji.

Obowiązki kierowcy

Kierowca podczas kontroli służb ITD ma obowiązek udostępnić inspektorom swój pojazd, okazać dokumenty i wszelkie nośniki informacji, udzielić ustnych lub pisemnych wyjaśnień, umożliwić sporządzenie kopii dokumentów, dokumentacji filmowej lub fotograficznej.

Jeśli kierowca wykonuje transport drogowy jest zobowiązany posiadać przy sobie wszelkie dokumenty związane z przewożonym ładunkiem a także kartę kierowcy, zapisy tachografu, zaświadczenie o nieprowadzeniu pojazdu, wypis z licencji, zezwolenie wymagane w międzynarodowym transporcie drogowym, świadectwo kierowcy, system radiowy do obsługi transportu i ruchu drogowego, obowiązkowe dokumenty wymagane przy przewozie ładunków niebezpiecznych, świadectwo ATP, zezwolenie na przejazd pojazdu nienormatywnego, certyfikat dokumentujący spełnienie wymogów bezpieczeństwa lub warunków dopuszczenia do ruchu, dokumenty wymagane przy przewozie zwierząt i odpadów.

 

Kierowca reprezentuje przewoźnika z mocy ustawy. Kierowca powinien zatem obserwować wszystkie etapy kontroli i wnieść ewentualne zastrzeżenia przy sporządzaniu protokołu końcowego, który następnie kwituje swoim podpisem (może odmówić podpisania gdy w jego ocenie został sporządzony nieobiektywnie lub nie zgadza się z jego treścią). Protokół jest dokumentem urzędowym, stanowiącym materiał dowodowy w sprawach o nałożenie kary pieniężnej na przewoźnika Przewoźnik musi wykazać jakie ustalenia w protokole są niezgodne z prawdą.

Podsumowanie

Zwiększenie obowiązków i uprawnień ITD wynika z przejęcia przez Główny Inspektorat zadań wykonywanych wcześniej przez Biuro Obsługi Transportu Międzynarodowego.

Za zachowania i uchybienia niezgodne z obowiązującymi przepisami w transporcie drogowym oraz w ruchu grożą wysokie kary. Niepomyślna kontrola drogowa inspektorów ITD może dotknąć zarówno kierowcę kontrolowanego pojazdu w ramach postępowania mandatowego za wykroczenia na drodze, jak i właściciela firmy w postępowaniu administracyjnym w związku z wykonywaniem przez niego przewozów drogowych.