Towary niebezpieczne – nowy formularz rocznego sprawozdania dotyczący transportu ADR

(Last Updated On: )

Długo wyczekiwana w branży TSL aktualizacja formularza rocznego z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych (ADR) weszła w życie 24 czerwca 2022 roku. Zmieniono część wizualną, jak tabelaryczny wzór formularza, oraz merytoryczną – wskazano, w jaki sposób nanosić na niego dane, a także doprecyzowano występujące w nim pojęcia i objaśnienia. W poniższym artykule opisujemy, jak wypełnić formularz rocznego sprawozdania w jego najnowszej wersji.

Najważniejsze zmiany w sprawozdaniu rocznym ADR

1. Doprecyzowanie danych osobowych na pierwszej stronie formularza – każdy uczestnik przewozu oznaczony jest imieniem i nazwiskiem, albo nazwą zgodną z KRS lub CEIDG.
2. Usunięcie pieczątki firmowej, która jest coraz rzadziej stosowana, na rzecz NIP-u.
3. Poszerzenie opisu wypadków i awarii o datę i miejsce zdarzeń oraz informację, czy wymagały wezwania służb drogowych lub interwencji innego organu (ze wskazaniem, jaki dokładnie organ został wezwany wskutek wypadku lub awarii). Dodatkową zmianą jest możliwość podania innych zdarzeń niż te, które wymienione są w przepisie 1.8.5.1 ADR/RID/ADN.
4. Dodanie obowiązku podania imienia i nazwiska każdego uczestnika przewozu drogowego (oprócz osoby zatwierdzającej podane w formularzu informacje).
5. Zmiana zakresu danych identyfikujących DGSA poprzez dodanie kraju wydania świadectwa oraz (opcjonalnie) numeru telefonu do doradcy, który przygotowywał sprawozdanie.
6. Poszerzenie pola dotyczącego rodzaju transportowego o kolumnę odnoszącą się do ilości towarów niebezpiecznych wynikających z czynności wykonywanych przez nadawcę zgodnie z przepisem 1.4 ADR (dotychczas były to ilości towarów niebezpiecznych wynikające z czynności wykonywanych przez pakującego).
7. Modyfikacja objaśnień do formularza sprawozdania w zakresie przewozu drogowego w zakresie jednostek miar stosowanych do ilości niektórych towarów niebezpiecznych:
   
   🔸 ilość przedmiotów klasy 1 podawana jest jako całkowita masa netto zawartości materiału wybuchowego wyrażona w kilogramach, z dokładnością do 0,01 kg,
   🔸 ilość materiałów ciekłych i gazów sprężonych podawana jest jako objętość w litrach, masa brutto w kilogramach lub jako masa netto w kilogramach,
   🔸 zezwolono na stosowanie dziesiętnych wielokrotności i podwielokrotności jednostek miar,
   🔸 dane częściowe wyrażone w różnych jednostkach miary należy wprowadzać jedne pod drugim w tej samej pozycji formularza (przy tym należy podawać odpowiednią jednostkę przy każdej odrębnej ilości).
   
8. Zmieniono wymagania dotyczące odręcznego, maszynowego lub komputerowego podpisu – według nowych przepisów stosuje się o wyłącznie w przypadku papierowych dokumentów, a nie formularza elektronicznego. Tu wystarczy podanie imienia i nazwiska uczestnika przewozu oraz DGSA na pierwszej i ostatniej stronie.

Nieścisłości okiem eksperta

Aktualizacja formularza sprawozdania rocznego dotyczącego ładunków ADR była konieczna z perspektywy zmieniających się przepisów ADR/RID/ADN. Pojawiające się nieścisłości, jak np. różne jednostki miar doprowadzały do licznych błędów. Jak ocenia Małgorzata Wieleba-Walicka, radca prawny TLP, w artykule Towary niebezpieczne w sprawozdaniach rocznych – nowe przepisy Ministra Infrastruktury, zmiany w formularzu należy oceniać raczej pozytywnie, choć wciąż wiele kwestii nie zostaje wyjaśnionych. Chodzi m.in. o ustalenie, który spośród wszystkich wymienionych uczestników przewozu drogowego towarów niebezpiecznych będzie odpowiedzialny za sprawozdanie jako nadawca. Według definicji przepisów ADR może być nim każde przedsiębiorstwo wysyłające towary niebezpieczne, również te wskazane jako nadawca w umowie przewozu.

Nadawcą może być więc pierwotny zleceniodawca usługi pierwotnej, jak i inne podmioty zajmujące się wysyłaniem ładunków ADR, jak spedytorzy i operatorzy logistyczni, dokonujący przeładunków towarów pomiędzy centrami logistycznymi. W przypadku takich niejasności podstawą jest treść umowy przewozowej i wszelkich dokumentów stanowiących dowód jej zawarcia. Nie zmienia to faktu, że niedoprecyzowanie przepisów może budzić spore wątpliwości. Samym wypełnianiem formularza zajmuje się doradca ADR wspierający przedsiębiorstwo.

Źródła: M. Wieleba-Walicka, Towary niebezpieczne w sprawozdaniach rocznych – nowe przepisy Ministra Infrastruktury, TSL biznes, 7-8/2022 (137), s. 33-35.